فن ترجمه اصول نظری و عملی ترجمه از عربی به فارسی و فارسی به عربی

فن ترجمه یکی از مباحث مهم در ترجمه است و هر مترجم می‌بایست با آن آشنا باشد.

طبیعتا در ابتدای کار ترجمه، مترجم نمی‌تواند به همه این موارد اشراف داشته باشد.

اما اگر همان طور که در دوره رایگان مترجم می‌شم! به آن اشاره شده است،

مترجم از متون آسان شروع کرد و به مرور سطح خود را ارتقا بدهد،

می‌تواند به مرور رشد کند و البته در هیچ سطحی هم متوقف نماند.

کتاب فن ترجمه از یحیی معروف در زمینه ترجمه عربی به فارسی و بالعکس را می‌توان

یکی از منابع جامعی دانست که به این مهم به خوبی پرداخته است

و نکات و موارد مختلف ترجمه در عربی را به شکل موردی از نظر گذرانده است.

آشنایی بیشتر با کتاب فن ترجمه

فن ترجمه نوشته یحیی معروف در سال ۱۳۸۰ برای نخستین بار توسط دانشگاه رازی و سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) منتشر شده است.

در پیشگفتار کتاب فن ترجمه آمده است:

یکی از فنون بسیار مهم و در عین حال فراموش‌شده در کشور ما، فن ترجمه عربی/فارسی است.

ابعاد این مطلب زمانی نمود بیشتری پیدا می‌کند که شاهد تعداد کثیری از کتاب‌های فن ترجمه انگلیسی/فارسی در کشورمان هستیم،

در حالی که تعداد کتاب‌های‌ فن ترجمه عربی/فارسی از تعداد انگشتان دست فراتر نمی‌رود.

این کاستی ناشی از ضعف زبان عربی نیست بلکه ناشی از کم توجهی صاحب‌نظران به این مساله بسیار مهم است.

با بررسی فهرست مطالب کتاب فن ترجمه تالیف یحیی معروف می‌توان گفت که این کتاب موارد مختلف مربوط به زبان عربی و فارسی

را تک به تک از نظر گذرانده است تا آن جا که می‌توان گفت بررسی همه مطالب مربوط به فن ترجمه در زبان عربی و فارسی در کمتر کتابی تاکنون یک جا جمع‌آوری شده است

و همین ویژگی نیز کتاب فن ترجمه را از دیگر کتاب‌های نوشته شده در این زمینه متمایز می‌کند.

کتاب فن ترجمه را می‌توانید از سایت آدینه بوک خریداری کنید.

در ادمه فهرست مطالب این کتاب را در اختیار علاقمندان قرار می‌دهیم تا با مطالعه فهرست مطالب

بتوانند بهتر تصمیم بگیرند که آیا به تهیه این کتاب نیاز دارند و یا خیر.

فصل اول کتاب فن ترجمه

ترجمه و مسایل آن

ترجمه در لغت

ترجمه در اصطلاح

ترجمه و اهمیت آن

تاریخچه مختصری از ترجمه

روش‌های مترجمان عرب در ترجمه

انواع ترجمه

ا_ ترجمه واژه به واژه یا تحت‌اللفظی

۲_ ترجمه دقیق و روان

ترجمه ادبی

۳_ ترجمه آزاد

۴_ ترجمه شعر

محدودیت‌های ترجمه شعر

۵_ ترجمه نثر به شعر

۶_ ترجمه شفاهی

ترجمه از ترجمه

انواع متون در ترجمه

آن چه مترجم باید بداند

فصل دوم کتاب فن ترجمه

اسم

واژه‌گزینی در ترجمه

علل تعریب واژگان خارجی یا وجود معادل عربی

تعریب واژگان فارسی

تعریب واژگان خارجی

پیشینه تعریب

معادل‌یابی واژگان بدون معادل

روش‌های معادل‌یابی واژگان در عربی

نقش مناطق جغرافیایی و حکومت‌ها در شیوع واژگان

موانع معادل‌یابی اسم‌ها

ادب در نام‌گذاری واژگان

اسم‌های‌ مترادف و جایگاه آن‌ها در ترجمه

اشتراک لفظی در اسم‌ها

اهمیت اشتراک لفظی

اسم‌های مشترک در فارسی و عربی معادلِ واژگان عربی استعمال‌شده در فارسی

مشکل ترجمه اسم‌های مشترک

در حروف، مختلف در حرکات

ضبط صحیح اسم‌های علم

اسم‌های بی‌نیاز از ترجمه

مشکل افزودن ال بر اسم‌های‌علم

دشواری ترجمه اسم‌های ملحق به مثنی

ترکیب موصوف و صفت و مضاف و مضاف‌الیه و مشکلات ترجمه

موصوف و صفت مقلوب

انتخاب صفت مناسب در ترجمه

صفت تفضیلی و عالی در مقایسه با افعل تفضیل

ترجمه چندم یا چندمین به عربی

اعداد ترتیبی وصفی

اعداد بدون معادل عددی

ترجمه اعداد بزرگ به عربی

ترجمه اندی در عربی

ترجمه شماره تلفن‌ها

صحیح و غلط در کاربرد اعداد و صفات

ترجمه ضمیر در مقایسه با فارسی

ضمیر شان و قصه در مقایسه با فارسی

ضمیر فصل یا عماد در ترجمه

ترجمه اسم‌های تنوین‌دار فارسی

ترجمه اسم زمان و مکان

ترجمه اسم‌های مصغر

ابن، بنت، اخ، ام در ترکیب با برخی اسم‌ها

ترجمه الفاظ و القاب احترام‌آمیز

اهمیت مذکر و مونث در ترجمه معرفه و نکره بودن اسم‌ها در ترجمه

اسم اشاره در تطبیق با فارسی

تطبیق انواع جمع‌ها در فارسی و عربی

منادا و مشکلات ترجمه آن

منادای مندوب از منظر ترجمه

استغاثه در مقایسه با فارسی

ترجمه تمییز از عربی به فارسی

حال مفرد در ترجمه

ترجمه استثناء

ترجمه مفعول مطلق در فارسی

مفعول له و ترجمه آن

مفعول فیه در مقایسه با فارسی

تاکید در تطبیق با فارسی

موصول‌ها و مشکلات ترجمه که

تاویل به مصدر در فارسی و عربی

ترجمه مصادر عربی به فارسی

عمل مصدر در عربی و ترجمه آن به فارسی

ترجمه اسم در معنای استعاری

اختلاف در کاربرد استعاری اسم‌ها

فصل سوم کتاب فن ترجمه

فعل

فعل در لغت و اصطلاح

افعال فارسی در مقایسه با عربی

الف) ماضی

۱_ ماضی ساده یا مطلق

۲_ ماضی بعید

۳_ ماضی استمراری

۴_ ماضی نقلی

۵_ ماضی نقلی مستمر

۶_ ماضی التزامی

۷_ ماضی ابعد

۸_ ماضی ملموس

ب) فعل مضارع

۱_ مضارع ساده یا بسیط

۲_ مضارع اخباری

ترجمه اسم فاعل به معنای فعل

۳_ مضارع التزامی

۴_مضارع ملموس

ج) مستقبل

فعل امر در فارسی و عربی

آیا فعل امر غایب وجود دارد؟

نهی در فارسی و عربی

زمان فعلِ جملات حالیه

زمانِ فعلی جملات وصفیه

ترجمه افعالِ عربیِ استعمال‌شده در فارسی

اشتراک لفظی در افعال فارسی و عربی

افعال مترادف و جایگاه آن‌ها در ترجمه

نابرابری معناییِ افعال دو زبان

افعال صناعی یا منحوت

افعال متضاد در ترجمه

مقایسه فعل‌های‌ لازم و متعدی در فارسی و عربی

فعل‌های دووجهی

فعل لازم در مقایسه با فعل مجهول در فارسی و عربی

فعل‌های مجهولی که معنای معلوم دارند

ترجمه فعل مجهول عربی به صیغه معلوم

ترجمه فعل‌های دو مفعولی

ترجمه فعل‌های وصفی فارسی

ترجمه فعل‌های‌دعایی به فارسی

نفی دعا

قسم و انواع آن

اسلوب تَمَّ + مصدر

افعال ناقصه در ترجمه

ترجمه فعل‌های ربطی به عربی

افعال مقاربه در ترجمه

افعال رجا و ترجمه آن‌ها

افعال شروع از منظر ترجمه

ترجمه فعل‌های تعجب

فعل‌هایی که با تغییر حرکات، معنای آن‌ها تغییر می‌کند

دقت در ترتیب ریشه‌ای افعال در ترجمه

انتقال مفاهیم فعل از معنای حقیقی به مجازی

ترجمه طالما، قَّلما، کثُرما

فصل چهارم کتاب فن ترجمه

مقایسه حروف در فارسی و عربی

مقایسه حروف جر با حروف اضافه فارسی

عدم انطباق دو زبان

تاثیر حروف در تغییر معنی

حروف عطف در مقایسه با حروف ربط فارسی

نون تاکید خفیفه و ثقیله در ترجمه حروف جواب

ترجمه انما

حروف تحضیض و توبیخ

فصل پنجم کتاب فن ترجمه

جمله

انواع جمله در فارسی و عربی

۱_ جمله فعلیه در فارسی و عربی

مقایسه جملات فعلیه عربی و فارسی

۲_ جمله اسمیه

مقایسه جملات اسمیه فارسی و عربی

ارکان جمله

ترجمه جملات طولانی و متداخل

جملات طولانی کدامند؟

جمله‌های طولانی غیرمتداخل

مطابقت فعل با فاعل در جملات عربی و فارسی

نقل قول مستقیم

نقل قول غیرمستقیم

مقایسه تعارفات در فارسی و عربی

ترجمه ضرب‌المثل‌ها

ترجمه کنایه‌ها حس‌آمیزی در ترجمه

ترجمه جملات شرطی

علایم نوشتاری و تاثیر آن در ترجمه جملات

تاثیر لحن و آهنگ تلفظ در معنای جمله

اهمیت نحو در ترجمه جملات

بخش ضمیمه کتاب فن ترجمه

معرفی لغت‌نامه‌ها

سبک‌های مختلف لغت‌نامه‌نویسی

لغت‌نامه‌های قدیمی عربی به عربی

لغت‌نامه‌های معاصر

لغت‌نامه‌های معاصر فارسی به عربی

روش استفاده از لغت‌نامه‌ها