هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
17
آبان
آبان
نوحه عراقی یکی از محبوبترین نوحه‌ها در محافل مذهبی شیعیان است
و در میان کشورهای عربی بیشترین نوحه‌ها در این کشور سروده می‌شوند.
طبیعتا مهم‌ترین دلیل این مسئله وسعت کشور عراق نسبت به بسیاری از کشورهای عربی و مهم‌تر از آن،
درصد قابل توجه شهروندان شیعیان در این کشور است.
طبق آمارهای رسما هفتاد درصد مردم عراق شیعه هستند و همین موارد باعث شده است که
نوحه‌های بسیار و البته زیبایی با لهجه عراقی سروده و با صدای مداحان این کشور خوانده شود.
در کشور عزیز ما ایران نیز به دلیل ارادت مردم به اهل بیت علیهم السلام، شنیدن نوحه‌های مختلف به زبان‌ها و گویش‌های مختلف،
من جمله نوحه عراقی علاقمندان فراوانی دارد.
به همین دلیل در این مقاله قصد داریم به نکاتی در زمینه فهم بهتر و راحت‌تر نوحه عراقی بپردازیم و
برای کاربردی‌تر شدن مطالب، نکات را با ذکر شاهد مثال‌هایی از نوحه یا عباس توضیح می‌دهیم.
همچنین شایان ذکر است که با چشم‌پوشی از این که مداح این نوحه اصالتی عراقی دارد و یا بحرینی،
می‌توان نکات مرتبط با لهجه عراقی را در آن پیاده‌سازی کرد.
سادگی در نوحه عراقی
اگر نوحه یا عباس را کامل گوش داده باشید و ترجمه آن را خوانده باشید، می‌بینید که متن نوحه بسیار ساده است
و از پیچیده‌گویی و یا آرایه‌های ادبی بسیار دور از ذهن به هیچ وجه استفاده نشده است.
در عوض همه تشبیه‌ها ساده و خود متن هم از نظر ادبی، متن بسیار ساده‌ای است
و می‌توان آن را گفتگوی ساده خواهری با برادرش دانست.
در این نوحه تشبیه‌ها بسیار ساده و در حد طاح الجود (جود و سخا فرو افتاد) است.
اگر دقت کرده باشید در نوحه‌های فارسی هم مطالب به سادگی و به دور از پیچیده‌گویی
و یا استفاده از فنون و آرایه‌های ادبی خاص سروده شده‌اند.
نوحه عراقی و تلفظ حروف
همان طور که در مقاله ترجمه نوحه عربی نیز اشاره کرده‌ایم،
غالب نوحه‌ها به لهجه سروده و خوانده می‌شوند و برای فهم بهتر آن‌ها باید با لهجه آن نوحه تا حدی آشنایی پیدا کرد.
اولین نکته در شناخت لهجه‌های عربی تفاوت در شیوه ادا و تلفظ کلمات است.
در ادامه به برخی از تفاوت‌های تلفظ حروف در لهجه عراقی پرداخته‌ایم.
تلفظ حرف قاف به شکل گاف در نوحه عراقی
در لهجه عراقی حرف قاف در بیشتر اوقات به شکل گاف تلفظ می‌شود.
دقت کنید که این مسئله بر همه کلمات صدق نمی‌کند.
به این معنا که درست است در لهجه عراقی تقریبا در بیشتر اوقات حرف قاف به شکل گاف تلفظ می‌شود
اما گاهی نیز حرف قاف به شکل اصلی خود تلفظ می‌شود.
به عنوان مثال فعل بسیار پرکاربرد قعد و قام به شکل گعد و گام ادا می‌شود.
همچنین کلمه قلب به شکل گلب تلفظ می‌شود.
با این حال فعل قرأ در لهجه عراقی به همان شکل قرأ باقی می‌ماند.
در نوحه یا عباس نیز کلمات
گلب (قلب)، عگبک (عقبک: پس از تو)، فرگاک (فرقتک: دوری تو)، گلتها (قلتها) نیز به همین شکل ادا شده است.
یعنی به جای قاف، گاف قرار گرفته است.
تلفظ کاف به شکل چ در نوحه عراقی
در لهجه عراقی حرف کاف نیز در موارد زیادی به شکل چ ادا می‌شود.
این مورد را می‌توان در کلمات پرکاربرد زیر مشاهده کرد:
کنتَ: چنتَ
کنتِ: چنتِ
این مورد در ضمیر متصل (مونث) نیز به چشم می‌خورد:
کتابکِ: کتابچ
در نوحه عربی یا عباس، کان در عبارت کلبی ترجع للمخیم جان حلمه، به صورت چان خوانده می‌شود.
نکته:
هر وقت در لهجه عراقی با کلمه گاف و یا چ برخورد کردید، آن را با قاف و یا کاف جایگزین کنید. زیرا این دو حرف در عربی فصیح وجود ندارد.
نوحه عراقی و تغییر شکل ادای کلمات
در لهجه عراقی و به طبع آن نوحه عراقی شکل ادای کلمات با فصیح تفاوت‌هایی دارد که در این جا به برخی از این تغییرات اشاره شده است.
گاهی کسره به شکل یاء نوشته می‌شود.
به عنوان مثال بِک تبدیل به بیک می‌شود.
همچنین کلمه أین (کجا) در لهجه عراقی به شکل وین تلفظ می‌شود.
نکته:
برخی از این تغییرات در لهجه‌های مختلف تقریبا یکسان است.
نوحه عراقی و اصطلاحات عراقی
اصطلاحات عراقی مطلب مهم دیگری است که باید در وقت گوش دادن به نوحه عراقی باید به آن توجه کرد.
زیرا گاه ما با عربی فصیح و یا با یکی از لهجه‌های عربی تا حدی آشنا هستیم.
اما این مسئله باعث نمی‌شود که همه لهجه‌های عربی را به راحتی درک کنیم.
همان طور که در میان لهجه‌های فارسی حالات مختلفی از کاربرد کلمات و عبارات وجود دارد،
در لهجه‌های عربی نیز گاه کلمه و یا عباراتی در لهجه‌ای به کار می‌رود که در لهجه دیگری یا اصلا به کار نمی‌رود و یا تفاوت‌هایی در کاربرد دارد.
کلمه اشلون در لهجه عراقی بسیار به کار می‌رود و اصل آن به این شکل بوده است:
ای لون، لونک الیوم که معنای تحت‌اللفظی آن یعنی امروز چه رنگی هستی
و در احوال پرسی‌های لهجه عراقی به معنای حالت چطور است، بسیار به کار می‌رود.
اشلون به معنای چگونه نیز بسیار به کار می‌رود.
مثلا: اِشلون اِصدِّگ؟ چطور باور کنم؟
در نوحه یا عباس نیز این کلمه به شکل یعباس.. بس المصیبه اشلون تصبر اختک (اما خواهرت این مصیبت را چگونه تحمل کند) به کار رفته است.
کلمه پرکاربرد دیگر لیش است که معادل فصیح آن لماذا و به معنای چرا است.
نوحه عراقی و نگارش غیررسمی
وقتی با دوستان و آشنایانمان به فارسی صحبت می‌کنیم،
جمله‌ها را به شکل غیررسمی به زبان می‌آوریم.
مثلا به جای این که بگوییم او را ترساندم، می‌گوییم ترسوندمش.
دقیقا همین حالت در عربی نیز وجود دارد.
برخی از جمله‌ها و عبارت‌های غیررسمی در نوحه یا عباس:
واعله الجفوف اینوح که در اصل و علی الجفوف اینوح بوده است.
یعباس، یابه الفضل که در اصل یعباس، یا ابو الفضل بوده است.
کل ضنهم ترد لیهم بسلامه که در اصل کل ضنهم ترد الیهم بسلامه بوده است.
نوحه عراقی و شیوه بیان
در نوحه یا عباس کلمه زغر به چشم می‌خورد. این کلمه در واقع همان صغر است که به این شیوه ادا و نوشته شده است.
نوحه عراقی و ایجاز
در عبارت واسمع اسکینه تقول عمی وینه، وینه در واقع شکل فشرده و فصیح أین هو است.
تفاوت نوشتار و گفتار در نوحه عراقی
همان طور که در مطالب این مقاله به آن اشاره شد برخی از حروف در لهجه عراقی متفاوت از عربی فصیح تلفظ می‌شوند
و حروف گچ پژ مشهور به وفور در این لهجه به چشم می‌خورد.
اما در وقت نوشتن گاهی اوقات (و نه همیشه) به شکل دیگری نوشته می‌شود.
به عنوان مثال قلب که در لهجه عراقی گلب خوانده می‌شود،
گاه در نگارش به شکل کلب نوشته می‌شود.
یعنی این کلمه گَلب خوانده می‌شود، اما در وقت نوشتن کلب نوشته می‌شود.
به همین دلیل در وقت گوش دادن و خواندن نوحه عراقی و یا هر نوحه عربی دیگر باید به این مطلب توجه داشت که
آیا به همان شکلی که تلفظ می‌شود، نوشته شده است و یا خیر.
حتی توجه به همین مطلب نیز باعث می‌شود که برخی از کلمات نامفهوم برایمان آشنا و مفهوم شود.
یک عبارت سخت از نوحه عراقی یا عباس
علی‌رغم مطالبی که در بالا به آن اشاره شد، نکات و زیر و بم‌هایی در فهم نوحه عراقی و در فهم لهجه‌ها به طور کل وجود دارد که
تنها با تمرین و ممارست می‌توان آن را درک کرد و همان طور که در مقاله نوحه عربی چرا به نوحه عربی گوش می‌دهیم و چگونه می‌توان آن را فهمید؟ اشاره کردیم، یادگرفتن عربی فصیح در فهم و یادگیری لهجه‌ها بسیار کمک‌کننده است.
در این جا یک مورد نسبتا سخت از نوحه یا عباس را با هم بررسی می‌کنیم.
الهوه الما بی ریحتک مارید اشمه
فصیح این عبارت را می‌توانیم به این شکل در نظر بگیریم:
الهوا الذی ما یکون به ریحتک ما ارید اشمه.
می‌بینید که در این عبارت ایجاز و بیان غیررسمی، باعث شده است که در نگاه اول با یک عبارت نسبتا نامانوس روبرو باشیم.
مثلا شاید در ابتدا فکر کنیم که مارید یک فعل و کلمه‌ای مستقل است و همین طور از این که مای نفی با ال همراه شده و به شکل الما آمده تعجب کنیم.
اما آشنایی با عربی فصیح در این جا راهگشا خواهد بود.
اجرای نکات لهجه عراقی و فهم نوحه عراقی
توجه به موارد گفته شده در مقاله‌های مربوط به نوحه عربی تا حد زیادی شما را از سردرگمی و ترس
از ناآشنا بودن با متن نوحه عربی به طور کل و نوحه عراقی به شکل ویژه رها می‌کند
و به شما این امکان را می‌دهد که با دید بازتری نسبت به این دسته از متون نگاه کنید.
وقتی از این نکات استفاده می‌کنید، خواهید دید که چگونه یک متن عجیب و کاملا ناآشنا کم کم
برایتان مبدل به یک متن آشنا می‌شود که بخش‌های زیادی از آن را متوجه می‌شوید و می‌فهمید.
در پایان این مقاله یک نوحه عربی دیگر برایتان قرار می‌دهیم تا بتوانید مهارت فهم و ترجمه نوحه عراقی را بهتر بیاموزید.