هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
مطالب, معرفی کتاب
مطالعات ترجمه و معرفی کتاب پیکرههای زبانی و ترجمه
14
فروردین
فروردین
مطالعات ترجمه و معرفی کتاب پیکرههای زبانی و ترجمه
مطالعات ترجمه دانشی است که نسبت به خود ترجمه از قدمت کمتری برخوردار است و هنوز چندان که باید شناخته شده نیست.
به همین دلیل تصمیم گرفتیم تا یکی از کتابهای نوشته شده در این حوزه را به شما معرفی کنیم.
زیرا به عنوان یک مترجم نیاز است که با جدیدترین مطالعات و پیشرفتهای این حوزه آشنا شویم.
مطالعات ترجمه و معرفی کتاب پیکرههای زبانی و ترجمه
در بخش معرفی مجموعه این کتاب آمده است
کار ترجمه سابقهای بسیار طولانی دارد، اما مطالعات ترجمه رشته دانشگاهی نسبتا نوپایی است که به بررسی متن ترجمه،
فرایند ترجمه و نقش ترجمه در جوامع و در دورانهای تاریخی مختلف میپردازد.
این رشته با رشتههای دیگری چون زبانشناسی، روانشناسی زبان، جامعهشناسی، تاریخنگاری و مطالعات فرهنگی تعامل دارد.
یعنی هم ابزارهایی برای تحقیق در این رشتهها فراهم میکند و هم خود از یافتهها و ابزارهای پژوهشی استفاده میکند
و راه را برای تحقیقات میان رشتهای هموار میکند.
تاسیس و گسترش مطالعات ترجمه در مقاطع مختلف دانشگاهی، انگیزه فراهم آورد
برای معرفی مطالب اصلی این رشته به پژوهشگران، مترجمان، مدرسان ترجمه، ترجمه آموزان
و همه کسانی که با جنبههای نظری و عملی ترجمه سر و کار دارند و به آنها میپردازند.
کتاب حاضر جزئی از مجموعه بزرگ آشنایی با مطالعات ترجمه است که به کمک دستاندرکاران
و علاقمندان مطالعات ترجمه در ایران و به همت نشر قطره به این منظور تهیه شده است.
پیشگفتار
نوشته حاضر به معرفی پیکرهها و بررسی کاربرد آنها در حوزه مطالعات ترجمه میپردازد.
پیکرههای زبانی که به بیان ساده مجموعهای از متون هستند، ابتدا تنها به عنوان ابزاری برای مطالعه زبان در اختیار زبانشناسان قرار داشتند.
در سالهای اخیر این منابع ارزشمند راه خود را به سایر حوزههای مطالعاتی از جمله مطالعات ترجمه باز کردهاند.
در حوزه مطالعات ترجمه، پیکرههای متون ترجمهای و غیرترجمهای شامل تفاوتهای واژگانی و ساختاری بیشتر مورد توجه قرار گرفتند.
در رویکردی دیگر، پیکرههای زبانی به عووان منبعی برای ارزیابی ترجمه به کار گرفته شدند.
علاوه بر این، نتایج مطالعات انجام شده نشان دادند که استفاده از پیکرههای زبانی در کنار منابع معمول ترجمه تاثیری مثبت بر کیفیت ترجمه دارد
و به مترجمان در تولید ترجمههای روانتر کمک میکند.
پیکرههای زبانی همچنین در تحقیقات درمورد سبک و ایدئولوژی مترجمان مفید واقع شدند و علاوه بر این در بهبود ترجمه ماشینی نیز مورد استفاده قرار گرفتند.
با توجه به فواید قابل توجه پیکرهها در حوزه مطالعات ترجمه، نوشته حاضر با هدف آشنا کردن خوانندگان با پیکرههای زبانی،
انواع آنها و کاربرد آنها در حوزه مطالعات ترجمه تدوین شده است.
مطالعات ترجمه
و
معرفی کتاب پیکرههای زبانی و ترجمه
فصل اول که شامل پنج بخش اصلی است، ابتدا توضیحی اجمالی در مورد زبانشناسی پیکرهای ارائه میدهد
و سپس با ارائه تعریف پیکرهها انواع پیکرهای زبانی را معرفی میکند.
در ادامه توضحیاتی درباره ساخت پیکرهها و نکات مرتبط با آن ارائه میشود.
در بخش پایانی فصل اول خوانندگان به طور اجمالی با کاربرد پیکرهها در حوزههای مختلف آشنا میشوند
و دیدی بهتر از قابلیتهای کلی پیکرهها کسب میکنند.
مطالعات ترجمه
و
معرفی کتاب پیکرههای زبانی و ترجمه
فصل دوم مروری است بر انواع قابلیتهای ابزارهای پرداز پیکره که در آن نگارنده با هدف ایجاد درکی بهتر برای خوانند
آن از یک پیکره یک بار مصرف متون مطبوعاتی فارسی استفاده کرده است.
لازم به ذکر است که پیکره مذکور تنها به منظور استفاده در نوشته حاضر و با هدف روشن ساختن چگونگی استفاده از ابزارهای پردازش پیکره
و استخراج اطلاعات از پیکرهها ساخته شده است.
مطالعات ترجمه
و
معرفی کتاب پیکرههای زبانی و ترجمه
فصل سوم منحصرا به بررسی کاربرد پیکرههای زبانی در حوزه مطالعات ترجمه میپردازد.
این فصل که در هشت بخش تنظیم شده است، ابتدا توضیحاتی درمورد ورود پیکرهها به عرصه مطالعات ترجمه ارائه میدهد
و سپس در بخش دوم به مسئله استفاده از پیکرههای زبانی در بررسی جهانیهای ترجمه میپردازد.
در ادامه کاربرد پیکرههای زبانی در ارزیابی کیفیت ترجمه و تحقیق در زمینه شیوه نگارش و ایدئولوژی مترجم شرح داده شده است.
به دنبال آن درمورد استفاده از پیکرهها در ابزارهای کمک مترجم توضیحاتی ارائه و فواید بالقوه پیکرهها برای مترجمان حرفهای بررسی شده است
و در بخش بعدی، در رویکردی متفاوت نقش پیکرهها در کسب توانش ترجمه مورد بررسی قرار گرفته
و در نهایت در بخش پایانی فواید پیکرهها در حوزه آموزش ترجمه شرح داده شده است.
مطالعات ترجمه
و
معرفی کتاب پیکرههای زبانی و ترجمه
فصل چهارم به بررسی انواع اطلاعات ترجمهای قابل استخراج از پیکرهها میپردازد.
در این فصل که در هشت بخش تدوین شده است انواع اطلاعات ترجمهای قابل استخراج از پیکرهها معرفی و دستهبندی شدهاند.
مطالعات ترجمه
و
معرفی کتاب پیکرههای زبانی و ترجمه
فصل پنجم در شش بخش به تفصیل به مسئله استفاده از انواع پیکرهها به عنوان منبعی برای ترجمه پرداخته است،
در حالی که بخشهای دوم، سوم و چهارم این فصل به ترتیب به بررسی کاربرد پیکرههای موازی، پیکرههای تطبیقی و پیکرههای یک بار مصرف در ترجمه پرداختهاند.
در ادامه در مورد استفاده از پیکرههای خاص / تخصصی در ترجمه توضیحاتی ارائه شده
و در نهایت بخش پایانی فصل پنجم به مسئله پیکرهها و یادگیری اتفاقی پرداخته است.
مطالعات ترجمه
و
معرفی کتاب پیکرههای زبانی و ترجمه
فصل ششم از نوشته حاضر منحصرا به مسئله استفاده از اینترنت به عنوان یک پیکره چند زبانه بزرگ پرداخته است.
این فصل که در چهار بخش تنظیم شده است، ابتدا به این پرسش پاسخ میدهد که آیا اینترنت را میتوان به عنوان یک پیکره بزرگ درنظر گرفت یا نه.
در ادامه در مورد استخراج اطلاعات زبانی از اینترنت توضحاتی ارائه شده و به دنبال آن جستوجوگرهای ویژه جستوجوی واژه در وب معرفی شدهاند.
در پایان کاربرد اینترنت به عنوان مرجع یا منبعی برای ترجمه بررسی شده است.
مطالعات ترجمه
و
معرفی کتاب پیکرههای زبانی و ترجمه
فصل هفتم به استفاده از پیکرههای زبانی در کلاسهای ترجمه از منظر معلمان ترجمه میپردازد.
این فصل، که در چهار بخش تدوین شده است، ابتدا در مورد نقش معلمان ترجمه در کلاسهای مبتنی بر پیکرهها توضیحاتی ارائه داده
و به دنبال آن کاربرد پیکرهها را در تهیه و تدوین مفاد درسی و آزمونهای ترجمه مورد بررسی قرار میدهد.
در ادامه توضیحاتی در مورد ثبت ترجمههای ترجمهآموزان و استخراج انواع پیکرهها از آرشیو ترجمه دانشجویان ارائه شده است.
در بخش پایانی فصل هفتم در مورد چگونگی ایجاد کلاسهای ترجمه پیکره مدار و اقداماتی که معلمان ترجمه باید بدین منظور انجام دهند توصیحاتی آمده است.
در این نوشته سعی نگارنده بر آن بوده است که مباحث کلی در مورد پیکرههای زبانی را به زبانی ساده و به دور از پیچیدگیهای کلامی ارائه دهد.
مخاطبان اصلی نوشته حاضر دانشجویان ترجمه، معلمان ترجمه و محققانی هستند که به مطالعه در زمینه کاربرد پیکرهها در ترجمه علاقمند هستند.
امید است این نوشته بتواند آغازگر راهی نو در مطالعات ترجمه و بومیسازی این رشته در این مرز و بوم باشد.
نوشته دکتر هلیا واعظیان
مطالعات ترجمه
و
معرفی کتاب پیکرههای زبانی و ترجمه
فهرست کتاب
معرفی مجموعه
پیشگفتار
فصل اول: آشنایی با پیکرههای زبانی
زبانشناسی پیکرهای چیست؟
پیکره زباتی چیست؟
انواع پیکرههای زبانی
پیکرههای مرجع
پیکرههای مانیتور
پیکرههای خاص
پیکرههای تخصصی
پیکرههای موازی
پیکرههای تطبیقی (قیاسی)
پیکرههای زبانآموز
پیکرههای یک بار مصرف
پیکرههای تک زمانه/ پیکرههای چند زمانه
پیکرههای باز/ پیکرههای بسته
پیکرههای تک زبانه/ پیکرههای چند زبانه
پیکرههای خام / پیکرههای نشانهگذاری شده
پیکرههای متون نوشتاری / پیکرههای متون گفتاری
پیکرههای ایستا / پیکرههای پویا
فرایند ساخت پیکرهها
کاربرد پیکرههای زبانی در حوزهای مختلف
مطالعات ترجمه
و
معرفی کتاب پیکرههای زبانی و ترجمه
فصل دوم: ابزارهای پردازش پیکره
فهرست بسامد واژگان
نسبت کل واژگان به تعداد واژگان جدید
جستوجوگر واژه در متن
جستوجوگر واژگان همنشین
پیکرههای عبارات چندواژهای
فهرست واژگان کلیدی
مطالعات ترجمه
و
معرفی کتاب پیکرههای زبانی و ترجمه
فصل سوم: پیکرههای زبانی در حوزه مطالعات ترجمه
ورود پیکرهها به حوزه مطالعات ترجمه
پیکرههای زبانی و جهانیهای ترجمه
پیکرههای زبانی و ارزیابی ترجمه
پیکرهها و تحقیق در زمینه شیوه نگارش و یا ایدئولوژی مترجم
پیکرهها و مترجمان حرفهای
پیکرهها و ابزارهای کمک مترجم
پیکرهها و توانش ترجمه
پیکرهها در آموزش ترجمه
مطالعات ترجمه
و
معرفی کتاب پیکرههای زبانی و ترجمه
فصل چهارم: انواع اطلاعات ترجمهای قابل استخراج از پیکرهها
اطلاعات درمورد همنشینی واژگان
اطلاعات درمورد فراوانی واژگان
اطلاعات درمورد اصطلاحات یا واژگان تخصصی
اطلاعات مفهومی
اطلاعات زبانی شامل اطلاعات دستوری، اطلاعات ساختاری و وو
اطلاعات درمورد بار معنایی واژگان
اطلاعات درمورد عبارات / اصطلاحات عمومی یا تخصصی
اطلاعات درمورد واژگان همریشه و واژگان به ظاهر همریشه
مطالعات ترجمه
و
معرفی کتاب پیکرههای زبانی و ترجمه
فصل پنجم: پیکرهها به عنوان منبعی جدید برای ترجمه
پیکرههای مرجع به عنوان منبعی برای ترجمه
پیکرههای موازی به عنوان منبعی برای ترجمه
پیکرههای تطبیقی به عنوان منبعی برای ترجمه
پیکرههای یک بار مصرف به عنوان منبعی برای ترجمه
پیکرههای خاص / تخصصی به عنوان منبعی برای ترجمه
پیکرهها و یادگیری تصادفی
مطالعات ترجمه
و
معرفی کتاب پیکرههای زبانی و ترجمه
فصل ششم: اینترنت به عنوان پیکرهای بزرگ و منبعی برای ترجمه
آیا اینترنت میتواند یک پیکره زبانی باشد؟
استخراج اطلاعات زبانی از اینترنت
جستوگرهای واژه در وب
اینترنت به عنوان منبعی برای ترجمه
مطالعات ترجمه
و
معرفی کتاب پیکرههای زبانی و ترجمه
فصل هفتم: پیکرهها و معلمان ترجمه
نقش هدایتگری معلم ترجمه در کلاسهای مبتنی بر پیکرهها
پیکرهها به عنوان منبعی برای معلمان ترجمه
آرشیو کردن ترجمه دانشجویان
ایجاد کلاسهای ترجمه پیکره _ مدار
کلام آخر
منابع و مآخذ
واژهنامه