یادگیری قواعد عربی به دلیل سخت و گاه پیچیده بودن برای زبانآموزان زبان عربی همراه با مسایل و حتی مشکلاتی است
که مسیر آموزش عربی را تا حدی دشوار میکند.
روزانه هزاران نفر در سراسر جهان تلاش خود را در جهت یادگیری قواعد عربی به کار میبرند
تا بتوانند پس از یاد گرفتن قواعد، به اهداف مختلف خود در زمینه تدریس، مکالمه، نگارش و پژوهش در این زبان دست پیدا کنند.
با این حال تعداد افرادی که علیرغم تلاششان از یادگیری قواعد احساس ناامیدی و شکست میکنند، زیاد است.
در این مقاله به مسئله مهم یادگیری قواعد عربی پرداختهایم.
در ادامه با ما همراه باشید تا با دلایل عدم موفقیت در یادگیری قواعد عربی بیشتر آشنا شویم.
کلیپی کوتاه درباره یادگیری قواعد عربی
سخت بودن یادگیری قواعد عربی
پیش از هر چیزی خوب است به سخت بودن یادگیری قواعد عربی بپردازیم.
عربی به دلیل ویژگیهای منحصر به فردش از دیر باز به عنوان زبانی کامل شاخته شده است.
زبانی با دهها تبصره و قاعده که برای کوچکترین جزء هر جمله نیز نقشی در نظر گرفته است تا آن جا که در این زبان حتی حرف واو هم نقشهای مختلفی میتواند داشته باشد.
با این اوصاف بسیار طبیعی است که یادگیری قواعد عربی سخت به نظر برسد.
اما آیا واقعا یادگیری قواعد عربی سخت است؟
در پاسخ باید گفت که بله!
اگر بخواهیم به شیوه کلاسیک و سنتی همه قواعد عربی را یاد بگیریم، تبصرهها، موارد نادر و کمیاب،
انواع حالات ممکن برای یک کلمه از نظر اعراب و … را یاد بگیریم، یادگیری زبان عربی بسیار سخت خواهد بود.
سختی یادگیری قواعد عربی وقتی بیشتر خواهد شد که فرد بخواهد از همان ابتدا همه موارد را به شکل تئوری یاد بگیرد
و پس از یاد گرفتن همه قواعد عربی تازه بخواهد کمکم صحبت کردن به این زبان و نوشتن آن را شروع کند.
پس شیوه درست یادگیری قواعد عربی چیست؟
چگونه و از کجا باید قواعد را یاد گرفت؟
برای رسیدن به پاسخ این دو پرسش، پیش از هر چیز باید دو نگاه نسبت به یادگیری قواعد عربی را بررسی کرد.
دیدگاه رایج میان زبانآموزان که متاسفانه چندان کاربردی و ثمربخش نیست و پس از آن دیدگاه درست اما کمتر شناختهشده.
یادگیری قواعد عربی و دیدگاه رایج
دیدگاه رایجی درباره یادگیری قواعد عربی وجود دارد و آن هم این است که برای یادگرفتن این زبان
باید همه قواعد عربی را از همان ابتدا یاد گرفت.
این دیدگاه رایج را میتوان به وضوح در سطوح مختلف زبانآموزان عربی دید.
شخصا بارها و بارها با زبانآموزان مختلفی روبرو شدهام که تازه قصد یادگیری قواعد عربی داشتند
ولی با این حال میخواستند از همان ابتدا ریز و درشت این قواعد را یک جا یاد بگیرند.
همچنین بارها وقتی به عنوان مترجم و مدرس زبان عربی به سازمانی رفتهام تا در آن جا عربی را آموزش بدهم و یا کار ترجمهای را انجام بدهم،
با کارکنان سازمانهای بزرگ و مختلفی مانند شهرداری و یا کارمندان بانک مواجه شدهام
که عمیقا بر این باور هستند اگر بخواهند یادگیری قواعد عربی را شروع کنند و در این زبان به مهارت دست پیدا کنند،
میبایست به طور جدی قواعد این زبان را از ابتدا تا به انتها یاد بگیرند و حفظ کنند و بعد هم با تلاش شبانهروزی
و بیوقفه سعی کنند آن چه یاد گرفتهاند در عمل و به شکل کاربردی پیاده کنند.
تجربه من درباره یادگیری قواعد عربی
به عنوان یک مدرس تا به امروز زبانآموزی را ندیدهام که توانسته باشد به این شکل، یعنی صرفا با یادگیری قواعد عربی در مکالمه،
ترجمه و نگارش زبان عربی موفق عمل شود.
اما چرا این شیوه یادگیری قواعد عربی کار نمیکند؟
حقیقت و رمز یادگیری قواعد عربی در چیست که کمتر کسی به آن آگاهی دارد؟
یادگیری قواعد عربی و حقیقت
در یادگیری قواعد عربی حقیقتی وجود دارد که باید حتما به آن توجه داشت.
در واقع این حقیقت درباره همه زبانها وجود دارد. اما در آموزش عربی و یادگیری قواعد عربی مورد فراموشی قرار میگیرد.
حقیقت در یادگیری قواعد عربی چیست؟
حقیقت این است که برای مهارت پیدا کردن در مکالمه، ترجمه و نگارش به زبان عربی ما نیازی به یادگیری همه قواعد عربی نداریم.
همه ما حتی اگر شخصا قواعد عربی را مطالعه نکرده باشیم، حداقل مطلبی درباره سختی قواعد عربی شنیدهایم.
اگر بخواهیم صادق باشیم، باید بگوییم که یادگیری قواعد عربی به شکل سنتی سالها طول میکشد.
اما زبانآموزی که میخواهد مکالمه و یا ترجمه عربی را یاد بگیرد، علیرغم زمانی که صرف یادگیری قواعد عربی میکند،
نتیجه و بهره کمی از این شیوه به دست میآورد.
همان طور که در کتاب رایگان نقشه گنج مترجم! نیز به آن اشاره کردم، برای موفقیت در ابعاد مختلف زبان عربی باید ابتدا سطحمان را مشخص کنیم
و پس از آن نیز باید متناسب با سطح و نیازمان به یادگیری قواعد عربی مشغول شویم.
چه نیازی به یادگیری قواعد عربی داریم؟
پیش از آن که به شیوههای یادگیری قواعد عربی بپردازیم، بهتر است به اهمیت یادگیری قواعد عربی نیز بپردازیم
تا به اشتباه دچار این تفکر نشویم که اصلا و تحت هیچ حالتی نیازی به یادگیری قواعد عربی نداریم.
نیاز به یادگیری قواعد عربی
هر زبانی قواعد خاص خود را دارد. این قواعد به ما کمک میکنند تا بتوانیم راحتتر یک زبان را یاد بگیریم و آن را به خاطر بسپاریم.
در واقع قواعد برای نظامند کردن یک زبان به وجود آمده است.
با این توضیح به خوبی درک خواهید کرد که هدف از یادگیری قواعد عربی آن است که سریعتر و راحتتر این زبان را یاد بگیریم.
به عنوان مثال وقتی ما با ساختارهای زبان عربی آشنا باشیم و بدانیم که جملهها در این زبان به دو شکل اسمیه و فعلیه به کار میروند،
میتوانیم با الگوبرداری از این مطلب، بینهایت جمله بسازیم که با همین ساختار به وجود آمدهاند و یک جمله درست عربی بشمار میروند.
پس میتوان این طور نتیجهگیری کرد که یادگیری قواعد عربی به ما کمک میکند خیلی راحتتر و سریعتر این زبان را یاد بگیریم و یا به دیگران آموزش بدهیم.
اما مسئله در این است که قواعد را به چه اندازه بخوانیم؟
آیا برای صحبت کردن به عربی به همان میزان از قواعد عربی نیاز داریم که برای نوشتن به این زبان؟
پیش از یادگیری قواعد عربی حتما باید به دو بالا پرسش پاسخ بدهیم.
اگر این کار را انجام ندهیم چه بسا زمان بسیار زیادی را صرف کاری کنیم که هیچ نیازی به آن نیست.
برای دوری از اتلاف وقت باید با شیوه نادرست و همچنین درست یادگیری قواعد عربی آشنا شویم
تا در زمان و انرژیمان صرفهجویی کنیم و طبیعتا خیلی زودتر به خواستهامان دست پیدا کنیم.
شیوه نادرست یادگیری قواعد عربی
شیوه نادرست و بسیار رایج یادگیری قواعد عربی آن است که بخواهیم همه قواعد عربی را یک جا یاد بگیریم.
چرا این شیوه یادگیری قواعد عربی اشتباه است؟
مهمترین دلیل نادرست بودن این شیوه آن است که نیازی به آن همه قواعد نداریم!
وقتی نیازی نداریم، چرا باید زمان و انرژیامان را صرف یادگرفتن مطالبی کنیم که شاید هرگز از آنها استفاده نکنیم.
همچنین باید گفت در گفتگوهای روزمره خیلی از قواعد به کار نمیرود و تعدادی از قواعد نیز اصلا رعایت نمیشوند.
این حالت در همه زبانها وجود دارد و طبیعتا در عربی نیز به چشم میخورد.
یادگیری قواعد عربی به چه میزان مورد نیاز ما است؟
کاربردیترین شیوه برای یادگیری قواعد عربی آن است که با حداقلها شروع کنیم و به مرور و البته متناسب با نیازمان قواعد بیشتری را یاد بگیریم.
منظورمان از حداقل چیست؟
منظور ما از یادگیری حداقل قواعد عربی این است که با مهمترین موارد جمله و پرکاربردترین ساختارها آشنا شوید.
در واقع برای شروع کافی است، فاعل، مفعول و فعل و عباراتی مثل اسم، فعل و حرف را بشناسیم.
ساختارهای اصلی زبان عربی نیز شامل جملات اسمیه و جملات فعلیه میشود که میبایست آنها را یاد گرفت.
برای یادگیری این موارد نیز به حداقلها کفایت کنید.
به این معنا که برای یادگرفتن فاعل نیازی نیست تمام حالات فاعل را با تبصرهها و موارد نادر آن یاد بگیریم.
کافی است بدانیم که فاعل انجامدهنده کار و در عربی مرفوع است. بعدها اگر به دانش بیشتری نیاز پیدا کردید، مطالب بیشتری را بیاموزید.
برای مطالعه مقاله مبادی العربیه یکی از شناختهترین کتابهای قواعد عربی را بیشتر بشناسیم! این جا را کلیک کنید.
سلام ووقت بخیر دوست گرامی آقای حمید
برای یادگیری مکالمه عراقی و خلیجی می بایست به کتاب ها و دوره هایی که در این زمینه تهیه شده است، مراجعه کرد.
قواعد عربی که در کتاب های فصیح هست برای فهم و درک متون نوشتاری و رسمی است و متاسفانه کمکی در فهم و درک لهجه ها نمی کند. دقت داشته باشید که لهجه ها در عربی چیزی فراتر از یک لهجه هستند. شاید بهتر باشد به جای لهجه از کلمه گویش استفاده شود.
همچنین در دوره هایی که ویژه مکالمه عراقی تهیه شده است، یادگیری قواعدی چون اعلال بسیار آسانتر و کاربردی تر بیان شده است.
به طور کل عربی فصیح به جنبه پژوهشی و ریشه ای یادگیری می پردازد. در حالی که دوره ها و کتاب های ویژه لهجه، به جنبه کاربردی محض می پردازد.
برای یادگیری مکالمه عراقی پیشنهاد ما مطالعه کتاب های مختلفی است که در زمینه این لهجه نوشته شده است.
موفق باشید
سلام وقت شما بخیر
مدتی هست با کتابهای ((زبان قرآن نوشته استاد حمید محمدی )) به یادگیری صرف و نحو مقدماتی عربی پرداخته ام و هدف اصلی خواندن متون عربی و مکالمه با لهجه (عراقی و خلیجی) هست چه مباحثی بیشتر باید مورد توجه قرار بگیرند – مثلا مبحث اعلال و یادگیریده (۱۰ قاعده اعلال ) تا چه اندازه لازم است؟